Medycyna Translacyjna

Jak radzić sobie ze stresem?

Całkowite wyeliminowanie stresu z życia nie jest możliwe, w związku z powyższym aby jego poziom mieścił się w bezpiecznych granicach warto nauczyć się nim „zarządzać”. Oznacza to umiejętność regulowania ilości stresu w swoim życiu. Można to robić poprzez następujące działania:
1. Rozpoznawanie przyczyn występowania stresorów (ważne by wiedzieć co w naszym przypadku nimi jest),
2. Zapobieganie występowaniu stresorów, eliminowanie ich lub „oswojenie”,
3. Łagodzenie samych skutków stresu.
W radzeniu sobie ze stresem, szczególnie z traumą, bardzo pomaga zwierzanie się drugiej osobie. Dlatego warto rozmawiać o naszych problemach z bliskimi lub gdy to nie zadziała poszukać pomocy u terapeuty.

Warto pamiętać o tym, że bardzo wiele nałogów czy używek jest postrzeganych jako sposoby radzenia sobie ze stresem jednak ich pozorne, na krótką metę działanie powoduje dodatkowe problemy, a co za tym idzie powstawanie dodatkowych stresorów. Do niezdrowych sposobów radzenia sobie ze stresem możemy zaliczyć:
• Używki, palenie, spożywanie alkoholu,
• Przejadanie się lub głodzenie,
• Przesiadywanie godzinami przed telewizorem lub komputerem,
• Wycofywanie się z kontaktów z innymi,
• Relaksowanie się za pomocą substancji psychoaktywnych (narkotyki, leki),
• Prokrastynacja (odkładanie działania na później),
• Zapełnianie działaniem każdej minuty dnia, aby uniknąć mierzenia się z problemami,
• Przelewanie stresu na innych (wybuchy gniewu, przemoc fizyczna).
Skuteczne sposoby radzenia sobie ze stresem opierają się przede wszystkim na poznaniu i scharakteryzowaniu własnych odczuć oraz unikaniu niekoniecznych stresorów. Ważna jest również właściwa identyfikacja źródeł stresu. Niestety wyjątkowo trudno rozpoznać w swoim życiu czynniki stresujące działające przewlekle.

Pomocne w ich identyfikacji będzie zadanie sobie następujących pytań:

• Czy tłumaczysz stres jako tymczasowy – „To przejściowy trudny okres”, mimo że nie pamiętasz, kiedy ostatni raz mogłeś odpocząć?
• Czy definiujesz stres jako integralną część nauki lub życia domowego – „Muszę być najlepszy w klasie”?
• Czy definiujesz stres jako integralną część swojej osobowości – „Po prostu lubię być ciągle na wysokich obrotach” ?
• Czy obwiniasz o swój stres innych ludzi lub wydarzenia zewnętrzne?

Jeżeli odpowiedź na którekolwiek pytanie brzmi „TAK”, to znak, że pora zacząć przeciwdziałać stresowi poprzez:
1. Aktywność fizyczną
Ćwiczenia uwalniają endorfiny, które sprawiają, że czujesz się dobrze, a także mogą
służyć jako cenne oderwanie od codziennych zmartwień. Przykładowe aktywności
fizyczne świetnie rozładowujące stres to:
• taniec przy ulubionej muzyce,
• spacer ze zwierzakiem,
• wyjście pieszo lub rowerowa przejażdżka na zakupy lub do znajomych,
• wchodzenie po schodach zamiast korzystania z windy.
Prawie każda forma aktywności fizycznej może pomóc w walce z napięciem i stresem, jednak ćwiczenia rytmiczne są szczególnie skuteczne. Dobry wybór to spacery, bieganie, pływanie, taniec, jazda na rowerze, rolkach czy aerobik.
2. Dbanie o relacje z innymi
Spędzanie czasu z kimś, kto sprawia, że czujesz się bezpieczny i zrozumiany to jeden
z najskuteczniejszych sposobów na obniżenie stresu.
• zaproś bliskiego do kina lub na koncert,
• zadzwoń lub napisz do starego znajomego,
• poznawaj nowych ludzi przy różnych okazjach,
• zainteresuj się wolontariatem.

3. Skuteczne zarządzanie czasem
Złe zarządzanie czasem bardzo często jest przyczyną stresu. Niewypełnienie obowiązków na czas to prosta droga do stresu. Natomiast nagromadzenie takich „przeterminowanych” spraw to bardzo silny i nieustanny stresor, który dodatkowo utrudnia jego rozładowanie, gdy szkoda nam czasu na aktywności obniżające jego poziom. Dlatego bardzo ważne jest przestrzeganie kilku reguł w planowaniu swojego czasu:
• weź pod uwagę, że wykonanie niektórych zadań będzie wymagało dłuższego czasu,
• ustal priorytety, zrób listę zadań, które musisz wykonać wedle ich ważności,
• podziel duże zadania na małe kroki.
4. Utrzymanie równowagi poprzez zdrowy tryb życia
• pilnuj zdrowej diety,
• zmniejsz spożycie cukru i kofeiny,
• nawadniaj się,
• wysypiaj się (wypoczęte ciało będzie lepiej radzić sobie ze stresem).
5. Łagodź stres, gdy tylko się pojawia
Umiejętność szybkiego uspokojenia się jest szczególnie przydatna, gdy znajdziesz się w stresującej sytuacji, na którą chwilowo nie masz wpływu. Głęboki, kontrolowany oddech, oraz skupienie się na odczuciach zmysłowych własnego organizmu opartych o węch, smak, dotyk, słuch i wzrok zależnie od tego, które odczucia są najbardziej relaksujące i najbardziej Ci odpowiadają. 
6. Szukanie pomocy u innych
Silny stres może być w dłuższej perspektywie czasowej powodem obniżenia jakości życia (Twojej i Twoich bliskich), a także może prowadzić do chorób. Jeżeli od długiego czasu żyjesz w stresie, a samodzielne próby nie przynoszą efektów i nie otrzymujesz wsparcia od bliskich lub jest ono nieskuteczne – nie obawiaj się zgłosić do specjalisty. Psychoterapia lub porada psychologiczna pomogą Ci w lepszym poznaniu źródeł swojego stresu i zrozumieniu, jak im zaradzić.